Verklaring van de Catechismus der christelijke religie

Exegemata over den catechismum onser kercken

Dit boek kan als de oudste verklaring in ons land van de Heidelberger
Catechismus worden beschouwd. Het is menigmaal herdrukt en in verschillende
talen overgezet. De Hollandse vertaling verscheen in 1591 te Dordrecht bij J.
Canin, bezorgd door Bastingius’ ambtgenoot Hendrik van den Corput.

Gedrukt in latijnse letter en hedendaagse spelling. Om de originaliteit
van deze Catechismusverklaring te bewaren zijn de teksten vanuit de Deux-Aes
Bijbelvertaling gehandhaafd.

Hieremias Bastingius werd geboren in 1551 te Yperen of Calais en is
gestorven op 20 oktober 1595 te Leiden. Hij huwde met Anna Taenemans en liet
haar bij zijn sterven vijf kinderen na. Zijn eerste onderwijs genoot Hieremias
te Emden, waar zijn vader, Willem Bastynck, onder andere in 1562 diaken en in
1568 ouderling is geweest.

Daarna studeerde hij te Bremen, onder Johannes Molanus en vervolgens te
Genève en Heidelberg, waar hij heeft ingewoond, respectievelijk bij
Lambertus Danaeus en Petrus Datheen. Te Heidelberg promoveerde hij in 1575 tot
doctor in de theologie, bij welke gelegenheid Hieronymus Zanchius een rede
hield: De dignitat studii theologici.

In 1577 werd Bastingius beroepen te Antwerpen, welke gemeente hij
gediend heeft tot 1585, toen de stad in handen viel van Parma. Hij vertrok naar
Dordrecht, waar hij naast het predikantschap meerdere ambtelijke functies bij
classes en synodi bekleed heeft. Het ambt van professor in de theologie te
Leiden vervulde hij van 1593 tot zijn overlijden op 44-jarige leeftijd
(1595).

Bastingius heeft verscheidene werken geschreven en vertaald. Ook heeft
hij (Latijnse) gedichten geschreven. Hem werd, terwijl hij te Antwerpen was,
door de Middelburgse synode van 1581, opgedragen ‘exegemata’ te
maken ‘over den catechismum onser kercken’, waardoor het werk een
officieel kerkelijk karakter kreeg. In 1588 zag de Latijnse tekst het licht.