De vrouwen van Birkenau

De Poolse Seweryna Szmaglewska bracht bijna drie lange jaren door als politieke gevangene in het vrouwenkamp Auschwitz-Birkenau. Vrijwel onmiddellijk nadat het kamp in januari 1945 werd bevrijd, begon ze haar herinneringen te noteren. Haar relaas, De vrouwen van Birkenau, zou later een belangrijke getuigenis worden tijdens het Neurenbergproces. In een bijzonder verhalend perspectief, namelijk zonder de ik-vorm te gebruiken, legt ze minutieus de dagelijkse gang van zaken in het kamp vast en beschrijft ze de tragische lotgevallen van haar mede gevangenen. Zo is er de actrice uit Vilnius die zo prachtig kan vertellen, het meisje uit Thessaloniki met haar droevige liedjes en het vrouwenorkest dat geleid wordt door een Nederlandse dirigente. Als het oog van een camera registreert Szmaglewska de deerniswekkende toestand van de gevangenen, het harde werk en de wreedheid van de SS-ers. Maar ze toont ook hoe de vrouwen in het kamp elkaar helpen en aanmoedigen hun waardigheid en het geloof in zichzelf te behouden.

'De vrouwen van Birkenau' is een schokkend relaas en tegelijkertijd een krachtig pleidooi voor medemenselijkheid.